HẠCH TOÁN NHÀ XƯỞNG XÂY DỰNG TRÊN ĐẤT THUÊ CÓ ĐƯỢC KHẤU TRỪ GTGT

Việc mở rộng xây dựng nhà xưởng văn phòng, nhà xưởng, kho hàng… trên đất thuê khá phổ biến bởi tận dụng quỹ đất và vị trí thuận tiện tại nơi hoạt động giảm thiểu chi phí vận chuyển trong quá trình vận chuyển hàng hóa nguyên vật liệu. 

Bên cạnh đó sẽ có những băn khoăn là khi hạch toán nhà xưởng xây dựng trên đất thuê có được khấu trừ thuế GTGT ? Xây dựng trên đất mượn có phải xin giấy phép xây dựng.

Trong trường hợp nhà xưởng xây dựng trên đất thuê, việc hạch toán và khấu trừ GTGT sẽ phụ thuộc vào các điều khoản và điều kiện của hợp đồng thuê đất và hợp đồng xây dựng.

Hạch toán nhà xưởng xây dựng trên đất thuê

Nếu hợp đồng cho phép chủ đầu tư khấu trừ GTGT, thì các khoản chi phí liên quan đến xây dựng nhà xưởng như mua vật liệu, tiền công nhân viên, dịch vụ thiết kế, thi công, lắp đặt, vận chuyển,... đều có thể khấu trừ GTGT theo quy định của pháp luật thuế.

Tuy nhiên, nếu hợp đồng không cho phép khấu trừ GTGT, chủ đầu tư sẽ không được áp dụng khấu trừ này. Điều này có thể dẫn đến việc chi phí sản xuất tăng lên và ảnh hưởng đến tính khả thi và hiệu quả kinh doanh của dự án.

Vì vậy, trước khi hạch toán và khấu trừ GTGT cho các khoản chi phí liên quan đến nhà xưởng xây dựng trên đất thuê, chủ đầu tư cần phải thận trọng kiểm tra các điều khoản và điều kiện trong hợp đồng để đảm bảo tuân thủ đúng quy định của pháp luật thuế.

Tài sản cố định hình thành trên đất thuê, mượn được hạch toán, khấu từ khuế GTGT

Luật quy định về tài sản trên đất ở điều 4 Thông tư 96/2015/TT-BTC ( sửa đổi bổ sung điều 6 tại điểm h, khoản 2.2 Thông tư 78/2014/TT-BTC) quy định về chi phí được trừ, không được trừ khi xác định thu nhập chịu thuế được quy định như sau:

b) Chi khấu hao đối với tài sản cố định không có giấy tờ chứng minh thuộc quyền sở hữu của doanh nghiệp (trừ tài sản cố định thuê mua tài chính).

c) Chi khấu hao đối với tài sản cố định không được quản lý, theo dõi, hạch toán trong sổ sách kế toán của doanh nghiệp theo chế độ quản lý tài sản cố định và hạch toán kế toán hiện hành.…

Trường hợp doanh nghiệp có công trình trên đất như trụ sở văn phòng, nhà xưởng, cửa hàng phục vụ cho hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp thì doanh nghiệp được trích khấu hao tính vào chi phí được trừ khi xác định thu nhập chịu thuế theo đúng mức trích khấu hao và thời gian sử dụng tài sản cố định quy định hiện hành của Bộ Tài chính đối với các công trình này nếu đáp ứng các điều kiện như sau:

+ Có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất mang tên doanh nghiệp (trong trường hợp đất thuộc quyền sở hữu của doanh nghiệp) hoặc có hợp đồng thuê đất, mượn đất giữa doanh nghiệp với đơn vị, cá nhân có đất và đại diện doanh nghiệp phải chịu trách nhiệm trước pháp luật về tính chính xác của hợp đồng (trong trường hợp đất đi thuê hoặc đi mượn).

+ Hóa đơn thanh toán khối lượng công trình xây dựng bàn giao kèm theo hợp đồng xây dựng công trình, thanh lý hợp đồng, quyết toán giá trị công trình xây dựng mang tên, địa chỉ và mã số thuế của doanh nghiệp.

+ Công trình trên đất được quản lý, theo dõi hạch toán theo quy định hiện hành về quản lý tài sản cố định.…”

Mặt khác, Khoản 10, Điều 1 Thông tư số 26/2015/TT-BTC quy định về điều kiện khấu trừ thuế GTGT như sau:

“Điều 15. Điều kiện khấu trừ thuế giá trị gia tăng đầu vào

Có hóa đơn giá trị gia tăng hợp pháp của hàng hóa, dịch vụ mua vào hoặc chứng từ nộp thuế giá trị gia tăng khâu nhập khẩu hoặc chứng từ nộp thuế GTGT thay cho phía nước ngoài theo hướng dẫn của Bộ Tài chính áp dụng đối với các tổ chức nước ngoài không có tư cách pháp nhân Việt Nam và cá nhân nước ngoài kinh doanh hoặc có thu nhập phát sinh tại Việt Nam.

Có chứng từ thanh toán không dùng tiền mặt đối với hàng hóa, dịch vụ mua vào (bao gồm cả hàng hóa nhập khẩu) từ hai mươi triệu đồng trở lên, trừ các trường hợp giá trị hàng hóa, dịch vụ nhập khẩu từng lần có giá trị dưới hai mươi triệu đồng, hàng hóa, dịch vụ mua vào từng lần theo hóa đơn dưới hai mươi triệu đồng theo giá đã có thuế GTGT và trường hợp cơ sở kinh doanh nhập khẩu hàng hóa là quà biếu, quà tặng của tổ chức, cá nhân ở nước ngoài.”

Căn cứ vào điều khoản luật đã thông qua thì nhà xưởng xấy dựng trên đất thuê, mượn vẫn được trích khấu hao, khấu trừ thuế GTGT đầu vào nếu có đầy đủ các chứng từ sau:

- Hợp đồng thuê đất, mượn đất không cần công chứng nhưng doanh nghiệp phải chịu trách nhiệm về tính xác thực của hợp đồng.

- Hóa đơn, hợp đồng xây dựng, biên bản quyết toán, thanh lý hợp đồng phải đầy đủ tên, địa chỉ, mã số thuế của doanh nghiệp.

- Có chứng từ thanh toán không dùng tiền mặt đối với thanh lý hợp đồng thanh toán khối lượng công trình có giá trị từ 20 triệu đồng trở lên.

- Các chứng từ khác chứng minh tài sản thuộc sở hữu của doanh nghiệp, tài sản hình thành phải được mở số theo dõi theo quy định

Đối với tường hợp doanh nghiệp tự xây dựng tài sản cố định tự làm thì hoàn thành nghiệm thu bàn giao doanh nghiệp không phải lập hóa đơn. Thuế GTGT đầu vào hình thành nên tài sản cố định tự làm được kê khai, khấu từ theo quy định khoản 2 Điều 3 Thông tư 119/2014/TT-BTC

Xây dựng nhà xưởng trên đất thuê có phải xin giấy phép xây dựng

Theo Luật quy định tại điều 89 Luật xây dựng nưm 2014 quy định về giấy phép xây dựng

“ Điều 89. Đối tượng và các loại giấy phép xây dựng

1.Trước khi khởi công xây dựng công trình, chủ đầu tư phải có giấy phép xây dựng do cơ quan Nhà nước có thẩm quyền cấp theo quy định của Luật này, trừ trường hợp quy định tại khoản 2 Điều này.

2.Công trình được miễn giấy phép xây dựng gồm:

a) Công trình bí mật nhà nước, công trình xây dựng theo lệnh khẩn cấp và công trình nằm trên địa bàn của hai đơn vị hành chính cấp tỉnh trở lên;

b) Công trình thuộc dự án đầu tư xây dựng được Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang Bộ, Chủ tịch Ủy ban nhân dân các cấp quyết định đầu tư;

c) Công trình xây dựng tạm phục vụ thi công xây dựng công trình chính;

d) Công trình xây dựng theo tuyến ngoài đô thị nhưng phù hợp với quy hoạch xây dựng đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt hoặc đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền chấp thuận về hướng tuyến công trình;

đ) Công trình xây dựng thuộc dự án khu công nghiệp, khu chế xuất, khu công nghệ cao có quy hoạch chi tiết 1/500 đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt và được thẩm định thiết kế xây dựng theo quy định của Luật này;

e) Nhà ở thuộc dự án phát triển đô thị, dự án phát triển nhà ở có quy mô dưới 7 tầng và tổng diện tích sàn dưới 500 m2 có quy hoạch chi tiết 1/500 đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt;

g) Công trình sửa chữa, cải tạo, lắp đặt thiết bị bên trong công trình không làm thay đổi kết cấu chịu lực, không làm thay đổi công năng sử dụng, không làm ảnh hưởng tới môi trường, an toàn công trình;

h) Công trình sửa chữa, cải tạo làm thay đổi kiến trúc mặt ngoài không tiếp giáp với đường trong đô thị có yêu cầu về quản lý kiến trúc;

i) Công trình hạ tầng kỹ thuật ở nông thôn chỉ yêu cầu lập Báo cáo kinh tế – kỹ thuật đầu tư xây dựng và ở khu vực chưa có quy hoạch chi tiết xây dựng điểm dân cư nông thôn được duyệt;

k) Công trình xây dựng ở nông thôn thuộc khu vực chưa có quy hoạch phát triển đô thị và quy hoạch chi tiết xây dựng được duyệt; nhà ở riêng lẻ ở nông thôn, trừ nhà ở riêng lẻ xây dựng trong khu bảo tồn, khu di tích lịch sử – văn hóa;

l) Chủ đầu tư xây dựng công trình được miễn giấy phép xây dựng theo quy định tại các điểm b, d, đ và i khoản này có trách nhiệm thông báo thời điểm khởi công xây dựng kèm theo hồ sơ thiết kế xây dựng đến cơ quan quản lý xây dựng tại địa phương để theo dõi, lưu hồ sơ”.

Vì công trình của doanh nghiệp bạn không thuộc các đối tượng được miễn nên sẽ phải làm thủ tục xin giấy phép xây dựng.”.

=> Do vậy, nhà xưởng, văn phòng … doanh nghiệp xây dựng trên đất đi thuê nếu không thuộc các trường hợp được miễn Giấy phép xây dựng thì buộc phải có Giấy phép xây dựng. Nếu xây nhà xưởng trái phép (không phép) thì tài sản hình thành thuộc diện không rõ nguồn gốc (không được cấp quyền sở hữu tài sản) sẽ không được công nhận TSCĐ, không được trích khấu hao, khấu trừ thuế GTGT đầu vào.